КОЛИ ЗАСІБ СТАЄ МЕТОЮ. ДЕКІЛЬКА НЕОПОРТУНІСТИЧНИХ ДУМОК ПРО УНІВЕРСИТЕТ ТА УНІВЕРСИТЕТИ
DOI:
https://doi.org/10.33989/2226-4051.2023.28.293153Ключові слова:
університет, криза, модернізація академічного життя, оцінка наукових досягнень, відчуженняАнотація
Політичні та соціальні зміни після розпаду комунізму в останній чверті ХХ століття та глобалізація, яка прогресувала на початку ХХІ століття, призвели до необхідності перебудови академічних інституцій. Це також ініціювало дискусії про стан університету. У цій статті автор, беручи за відправну точку статтю о. Яцека Воронецького «Учень чи книга» (перше видання 1918 року), показує, що університет перебуває у стані перманентної кризи. Її джерелом є відчуження, тобто ситуація, в якій те, що було лише засобом, стає в діяльності людей та інституцій метою, «мистецтвом заради мистецтва». Подібно до того, як у часи діяльності о. Воронецького написання наукових книг стало самоціллю, найкоротшим і найпевнішим шляхом до професорського звання, так і в наш час відчуженими стали інструменти так званої параметризації наукових здобутків. Читаючи статтю о. Воронецького, мимоволі напрошується висновок, що відчуження призводить до патологій у суспільному житті. Однак у кожну епоху воно проявляється по-різному.
Посилання
Aktualna punktacja (2021). Retrieved from https://www.gov.pl/web/edukacja-i-nauka/komunikat-ministra-edukacji-i-nauki-z-dnia-21-grudnia-2021-r-o-zmianie-i-sprostowaniu-komunikatu-w-sprawie-wykazu-czasopism-naukowych-i-recenzowanych- materialow-z-konferencji-miedzynarodowych
Amoris Veritas Project: Strona www Retrieved from https://veritasamoris.org
Baudouin de Courtenay, Jan & Niecisław, Jan (1898). Myśli nieoportunistyczne. Księgarnia Gebethnera i Sp. Kraków.
Boużyk, Maria M. (2016). Uczeń czy książka? Pedagogika Jacka Woronieckiego jako podpowiedź dla współczesnych systemów wychowania. Forum Pedagogiczne, 6, 2 (cz. 1), 229-243.
Czeżowski, Tytus. (1946). O uniwersytecie i studiach uniwersyteckich. Toruń.
Gajda, Anetta. (2008). Nauczanie języka polskiego w świetle pism o. Jacka Woronieckiego. Rozprawy Komisji Językowej, 53, 91-107.
Grygiel, Stanisław. (2021). Odrodzenie – powrót do prawdy miłości, wykład w ramach Konwersatorium Myśli Karola Wojtyły – Jana Pawła II. In Filozof, teolog, poeta, papież: którego organizatorem był Instytut Jana Pawła II KUL, Lublin 19 maja 2021 r. Nagranie wykładu w archiwum Instytutu Jana Pawła II KUL.
Kaczmarek, Łukasz, & Swęda, Anna. KUL Profesor Mieczysław Albert Krąpiec OP. Retrieved from https://www.youtube.com/watch?v=mXRluS7JkcY
Krąpiec, Mieczysław Albert. (1996). Od suwerenności osoby do suwerenności państwa. In Krąpiec Mieczysław Albert, Dzieła. Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego (Vol. XVI: Suwerenność – czyja?, pp. 57-72). Lublin 1996.
Kwiek, M. (Ed.). (2021). Uczelnia badawcza 2.0. Finansowanie, zarządzanie i polityka kadrowa. Raport z badań. Centrum Studiów nad Polityką Publiczną UAM. Poznań.
Lekka-Kowalik, Agnieszka. (2022). Academia in the Grip of the Wolf and Its Utopia. Minerva, 60, 139-158.
Lekka-Kowalik, Ewa Agnieszka, & Cariño Jovito V. (2023). The University as a Business: A Chance or a Blunder? Philippiniana Sacra, LVIII, 175, 85-104. DOI: https://doi.org/10.55997/1004pslviii175a4.
Makarski, Władysław. (2012). Językoznawstwo na filologii polskiej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II. In Z. Gałecki (Ed.). Nasi Mistrzowie. Z dziejów językoznawstwa polonistycznego w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim (pp. 15-28). Lublin: Wydawnictwo KUL.
Mazur, Piotr S. (2014). Mieczysława A. Krąpca koncepcja uniwersytetu. Logos i Ethos, 2 (37), 203-216.
Mezei Balázs, M. (2009). Kryzys uniwersytetu. O roli katolickich instytucji kształcenia wyższego. Ethos, 22, 85/86, 29-52.
Polak, Ryszard. Woroniecki Jacek Adam. In Powszechna Encyklopedia Filozofii [on-line]. Retrieved from http://www.ptta.pl/pef/pdf/w/woroniecki.pdf
Przemówienie Ojca Świętego do społeczności KUL (KUL, Dziedziniec, 9 czerwca 1987 r.). Zob. https://www.kul.pl/w-sluzbie-prawdy,art_31153.html
Szostek, Andrzej. (2018). Woroniecki Jacek. In E. Gigilewicz (Ed.), Encyklopedia 100-lecia KUL (Vol. 2, pp. 561-562). Lublin.
Szymczyk, Katarzyna. (2022). Etyka a pedagogika. Myśl pedagogiczna Jacka Woronieckiego w odniesieniu do współczesnej edukacji. Studia Paedagogica Ignatiana. 25, 3, 87-104.
Woroniecki, Jacek. (1918). Uczeń czy książka. Rok Polski, 3, 11, 696-706.
Woroniecki, Jacek. (1925). Około kultu mowy ojczystej. Lwów: Książnica-Atlas.
Woroniecki, Jacek. (1925). Uczeń czy książka. In Około kultu mowy ojczystej (pp. 90-102). Lwów: Książnica-Atlas.
