ТЕОРЕТИЧНІ ТА ПРАКТИЧНІ АСПЕКТИ ОЦІНЮВАННЯ НАВЧАЛЬНИХ ДОСЯГНЕНЬ УЧНІВ

Автор(и)

  • M. Hnatiuk

DOI:

https://doi.org/10.33989/2226-4051.2021.24.255924

Ключові слова:

педагогіка, предмет оцінювання, види оцінювання, функції оцінювання, шкала шкільних оцінок, шкала оцінки поведінки

Анотація

У статті представлено окремі аспекти оцінювання навчальних досягнень учнів, сформовані в різних системах освіти. Приділено увагу предмету оцінювання – знанням, умінням і навичкам учнів, наголошуючи, що в багатьох системах освіти предмет перевірки є однаковим і залишається незмінним протягом багатьох років. Описано види оцінювання, які сформувалися в системі освіти: формуюче та підсумкове, зовнішнє та внутрішньошкільне, інтуїтивне та аналітичне, а також підкріплююче оцінювання, яке протидіє виключенню учня зі школи на різних етапах навчання. Зазначається, що в українській системі освіти оцінювання як педагогічна процедура має як якісний, так і кількісний контекст. Крім традиційних методів оцінювання знань і вмінь учнів, представлено нетрадиційні методи.

У статті описано також функції кожного виду оцінювання в дидактико-виховному процесі. Звертається увага на інформаційно-регулювальну, мотиваційно-виховну, а також соціально-селективну функції. Вирізнено, що до основних функцій оцінювання в українській освіті належать контролювальна, дидактична, діагностично-коригувальна, стимулювально-мотиваційна та виховна функції.На тлі порівняльного аналізу польської та української систем освіти розкрито практичні аспекти даної проблематики. На основі зібраних даних представлено відмінності в оцінюванні (польських та українських) учнів на початковому етапі навчання. Описано та порівняно шкали оцінювання навчальних досягнень учнів, що практикуються в Польщі та в Україні; а також шкали оцінки поведінки.

Посилання

Black, P., Harrison, C., Lee, C., Marshall, B., & Wiliam, D. (2006). Jak oceniać, aby uczyć? (J. Dutkiewicz, przekł.). Warszawa: Centrum Edukacji Obywatelskiej.

Glasser, W. (2005). Każdy uczeń może odnieść sukces. (A. Alster, tłum.) Łódź: Pracownia Alternatywnego Wychowania.

Karpińska, A. (2011). Niepowodzenie edukacyjne – renesans myśli naukowej. Białystok: Trans Humana Wydawnictwo Uniwersyteckie.

Komisja Europejska. Program “Europa 2020”. Retrieved from http://ec.europa.eu/europe2020/europe-2020-in-a-nutshell/index_pl.htm

Kuchar, Ł. O., & Serhijenko, W. P. (2010). Konstrujuwannia testiw. Kurs lekcji: posibnyk. Łućk.

Laszenko, O. I., Łukina, T. O., Bułach, I. J., & Mruha, M. R. (2012). Metodyka i technolohiji ociniuwannia dijalnosci zahalnooswitnioho nawczalnoho zakładu. Kijów: Pedahohiczna Dumka.

Małafijik, I. W. (2015). Dydaktyka nowitnioji szkoły. Retrieved from http://pidruchniki.com/73638/pedagogika/didaktika_novitnoyi_shkoli

Niemierko, B. (1999). Pomiar wyników kształcenia. Warszawa: Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne.

Ostrowski, K. (2008). Oceniane szkolne w pracy pedagogicznej nauczyciela. Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne „Akapit”.

Rada Najwyższa Ukrainy. (2017). Zakon Ukrajiny „Pro wyszczu oswitu”. Retrieved from https://zakon.rada.gov.ua/laws/show/2145-19#n1235

Rada Pedagogiczna. (2017). Szczegółowe warunki i sposoby oceniania wewnątrzszkolnego w klasach I-VIII w szkole podstawowej Nr 9 im. Orląt Lwowskich w Tarnowie. Retrieved from https://www.google.pl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=&ved=2ahUKEwjQoIrK0_LpAhVr_SoKHSOJAVMQFjAAegQIAhAB&url=http%3A%2F%2Fwww.sp9tarnow.pl%2Fimages%2Fpliki%2FDOKUMENTACJA%2FWSO_2018-19.pdf&usg=AOvVaw0kj2OnfF1E1XQNK-ON3Lmj (08.06.2020)

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 3 sierpnia 2017 r. w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych. (2017). Dz. U, poz. 1534.

Rozporządzenie MON Ukrainy. (2008). Pro zatwerdżennia kryterijiw ociniuwannia nawczalnych dosiahneń uczniw u systemi zahalnoji serednioji oswity. Retrieved from https://zakon.rada.gov.ua/rada/show/ru/v0371290-08 (04.06.2020)

Rozporządzenie MON Ukrainy. (2016). Orijentowni wymohy do kontrolu ta ociniuwannia nawczalnych dosiahneń uczniw poczatkowoji szkoły. Retrieved from https://www.google.pl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=&cad=rja&uact=8&ved=2ahUKEwjt5bHuvYHqAhWRvosKHQvPBasQFjAAegQIAhAB&url=http%3A%2F%2Fold.mon.gov.ua%2Fimg%2Fzstored%2Ffiles%2F1-2-08-%25D1%2596.pdf&usg=AOvVaw28QMLJ-rBD4i9JcbWcMmKz

Rozporządzenie MON Ukrainy. (2019). Pro zatwerdżennia typowych oswitnich program dla 1-2 klasiw zakladiw zahalnoji serednioji oswity. Retrieved from https://mon.gov.ua/ua/npa/pro-zatverdzhennya-tipovih-osvitnih-program-dlya-1-2-klasiv-zakladiv-zagalnoyi-serednoyi-osviti

Rozporządzenie MON Ukrainy. (2019). Pro zatwerdżennia typowych oswitnich program dla 3-4 klasiw zakladiw zahalnoji serednioji oswity. Retrieved from https://mon.gov.ua/ua/npa/pro-zatverdzhennya-tipovih-osvitnih-program-dlya-3-4-klasiv-zakladiv-zagalnoyi-serednoyi-osviti-1273

Ruchała, F. (2008). Pomiar sprawdzający w kształceniu zawodowym. Warszawa: Wydawca: Centralna Komisja Egzaminacyjna.

Stróżyński, K. (2003). Ocenianie szkolne dzisiaj. Poradnik dla nauczycieli. Warszawa: Wydawnictwo Szkolne PWN.

Szyling, G. (2010). Teoretyczne podstawy oceniania osiągnięć uczniów. In M. Choroszczyńska, & K. Stróżyński (Eds.), Ocenianie kształtujące po polsku. Kurs dla doradców metodycznych – teoria i praktyka. Warszawa: Ośrodek Rozwoju Edukacji.

Wen, T. Szkoła bez ocinok: efektywno czy ni? Retrieved from https://www.bbc.com/ukrainian/vert-cap-50814206

Winczewska, B. (2012). Wymagania edukacyjne - czym są i jak je określić. Retrieved from https://www.portaloswiatowy.pl/podstawa-programowa-szkolny-plan-nauczania/wymagania-edukacyjne-czym-sa-i-jak-je-okreslic-11456.html

Wysznewśkyj, O. I. (2006). Teoretyczni osnowy suczasnoji ukrajinśkoji pedahohiky. Retrieved from https://pidruchniki.com/15950210/pedagogika/osoblivosti_novoyi_shkali_otsinyuvannya (10.06.2020)

##submission.downloads##

Опубліковано

2021-12-26

Номер

Розділ

ІННОВАЦІЇ У МИСТЕЦЬКІЙ І ПЕДАГОГІЧНІЙ ОСВІТІ